Przegrody wewnątrz pomieszczeń powinny być także dodatkowo wspomagane dachem absorbującym dźwięki, aby uniknąć odbicia. Normalna wartość izolacyjności akustycznej przegrody wewnątrz pomieszczenia wynosi około 5-10 dB. Wskaźnik izolacyjności akustycznej powinien wzrosnąć do około 20 –25 dBA aby była ona skuteczna.
Izolacyjność akustyczna
Wszystkie przedstawione niżej obliczenia dotyczą izolacyjności akustycznej, jaką charakteryzują się przegrody i bariery akustyczne po ich zamontowaniu w pomieszczeniach, przy uwzględnieniu wszystkich możliwości przenoszenia się dźwięku. Wszystkie obliczenia dokonano na podstawie norm PN-EN 12354-1:2002 (dla dźwięków powietrznych) oraz PN-EN 12354-2:2002 (dla dźwięków uderzeniowych).
Ścianki działowe oraz rozwiązania akustyczne
Najważniejszym parametrem potrzebnym do obliczenia izolacyjności jest stopień bocznej transmisji dźwięku, a zależy on głównie od jakości wykonania samej ściany oraz połączenia jej z przegrodami bocznymi. Zależność między samą izolacyjnością przegrody a realną izolacyjnością akustyczną jaką osiągnie dana przegroda zamontowana w budynku może zobrazować prosty schemat:
Prawidłowe zaprojektowanie pomieszczenia pod względem akustycznym, wymaga szczegółowych informacji na temat parametrów akustycznych konkretnych rozwiązań przegród budowlanych ocenionych na podstawie badań laboratoryjnych oraz znajomości zasad prognozowania izolacyjności akustycznej w pomieszczeniu na podstawie parametrów akustycznych elementów budowlanych.
Istnieje oczywiście uproszczona metoda wyznaczania bocznego przenoszenia dźwięków powietrznych uwzględniająca jedynie stosunek mas powierzchniowych przegrody i przegród bocznych. Jako jednak, że często mija się ona z rzeczywistym wynikiem zastąpiono ją znacznie bardziej skomplikowanymi metodami obliczeniowymi wynikającymi z modeli transmisji dźwięku między pomieszczeniami uczestniczącymi w transmisji. Zgodnie z PN-EN 12354-1:2002 izolacyjność przegrody w budynku jest wypadkową izolacyjności akustycznej wszystkich dróg przenoszenia dźwięku między pomieszczeniami co można zobrazować rysunkiem
:
Do tak dokładnych obliczeń wykorzystywana jest bardzo duża ilość danych wejściowych co okazuje się bardzo pracochłonne, nawet przy wykorzystaniu specjalistycznego oprogramowania komputerowego. W 2005 r. Instytut Techniki Budowlanej wydał Poradnik (Instrukcja ITB nr 406/2005), w którym określono metody uwzględniające przenoszenie boczne dla dźwięków powietrznych oraz uderzeniowych.
Dźwięki powietrzne
W poradniku zaproponowano szacunkową metodę wyznaczania wartości bocznego przenoszenia dźwięku i zakresu stosowania, a poprawka Ka wyznaczono zgodnie z metoda uproszczoną wg normy PN-EN 12354-1:2002. W metodzie tej wykorzystano wzór stosowany dotychczas w załączniku D.1.2 do normy PN-B-02151-3:1999, jako znaną i popularną w praktyce inżynierskiej regułę:
przy widmie: hałasów bytowych w budynku, komunikacji o prędkości V > 80km/godź (np. autostrada)
Obliczone R’A1 = RA1R – Ka = RA1 – 2 – Ka = Rw + C – 2 – Ka > wymaganej normą R’A1 [dB]
przy widmie : muzyki dyskotekowej, komunikacji o V <= 80 km/godź, (np. drogowa w mieście)
Obliczone R’A2 = RA2R – Ka = RA2 – 2 – Ka = Rw + Ctr – 2 – Ka > wymaganej normą R’A2[dB]
Gdzie : RA1R = RA1 – 2, RA2R = RA2 – 2 zaś RA1 = Rw + C oraz RA2 = Rw + Ctr
R'A1 – wskaźnik oceny przybliżonej izolacyjności właściwej przegrody w budynku w dB,
Rw – wartość uzyskana w laboratorium w dB,
C, Ctr – wartość widmowego wskaźnika adaptacyjnego w zależności od widma hałasu ( 0 lub ujemna),
2 – wartość zalecana normą jako korekta – spełniająca rolę wsp. bezpieczeństwa w dB,
Ka – wartość bocznego przenoszenia dźwięku powietrznego w dB według Instrukcji ITB 406 / 2005,
UWAGA ! Ka = 0 wg punktu 8 normy PN-B-02151-3:1999 dla przegród zewnętrznych ( np. ściany zewnętrznej z oknami lub bez, stropu nad bramą przejazdu, stropodachu, połaci dachowej poddasza użytkowego)
Wartości poprawek podano w Poradniku w formie stabelaryzowanej na podstawie obliczeń wykonanych wg normy PN-EN 12354-1:2002 dla wielu przykładowych zestawów: przegroda działowa (ściana, strop) / przegrody boczne używając stosowane w budynkach mieszkalnych rodzaje ścian wewnętrznych i zewnętrznych.
Należy pamiętać, że najlepiej jest dla przegrody, gdy obliczona – uzyskana izolacyjność akustyczna R’A1 lub R’A2jest jak największa
Dźwięki uderzeniowe
Tutaj poradnik proponuje na podstawie normy PN-EN 12354-1:2002 uproszczoną metodę wyznaczenia ważonego wskaźnika poziomu uderzeniowego znormalizowanego L’n,w oraz wartości bocznego przenoszenia dźwięku w postaci poprawki Ki.
W metodzie tej wykorzystano zakres stosowania oraz wzór zawarty dotychczas w załączniku E do normy PN-B-02151-3:1999, jako znaną i popularną w praktyce inżynierskiej regułę:
Obliczone L’n,w = Ln,wR + Ki = Ln,w + 2 + Ki < wymaganej normą L’n,w
Gdzie : Ln,wR = Ln,w + 2
L’n,w – ważony wskaźnik poziomu uderzeniowego znormalizowanego,
Ln,w – wartość uzyskana w laboratorium w dB pod stropem
2 – wartość zalecana normą jako korekta – spełniająca rolę wsp. bezpieczeństwa w dB
Ki – wartość bocznego przenoszenia dźwięku powietrznego w dB według PN-EN 12354-1:2002
Należy pamiętać, że najlepiej jest dla przegrody, gdy obliczona – uzyskana izolacyjność akustyczna L’n,w jest jak najmniejsza.
Średnia masa powierzchniowa elementu rozdzielającego - stropu - |
Średnia masa powierzchniowa jednorodnych elementów bocznych nie pokrytych dodatkowymi warstwami w kg/m2 |
kg/m2 |
100 |
150 |
200 |
250 |
300 |
350 |
400 |
450 |
500 |
100 |
1 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
150 |
1 |
1 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
200 |
2 |
1 |
1 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
250 |
2 |
1 |
1 |
1 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
300 |
3 |
2 |
1 |
1 |
1 |
0 |
0 |
0 |
0 |
350 |
3 |
2 |
1 |
1 |
1 |
1 |
0 |
0 |
0 |
400 |
4 |
2 |
2 |
1 |
1 |
1 |
1 |
0 |
0 |
450 |
4 |
3 |
2 |
2 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
500 |
4 |
3 |
2 |
2 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
600 |
5 |
4 |
3 |
2 |
2 |
1 |
1 |
1 |
1 |
700 |
5 |
4 |
3 |
3 |
2 |
2 |
1 |
1 |
1 |
800 |
6 |
4 |
4 |
3 |
2 |
2 |
2 |
1 |
1 |
900 |
6 |
5 |
4 |
3 |
3 |
2 |
2 |
2 |
2 |